काठमाडौं । गणतन्त्रवादी र राजावादीहरू बीचको संघर्षले राजनीतिक वृत्तमा चर्को बहस सुरु गराएको छ। सडकदेखि सदनसम्म यस विषयमा विचारविमर्श र विरोध प्रदर्शनको श्रृङ्खला चलिरहेको छ।
राजावादीहरूले संवैधानिक राजसंस्था र संघीयता खारेजीका माग गर्दै विरोध प्रदर्शन गरिरहेका छन्। यद्यपि, गणतन्त्रको रक्षाका लागि ठूला दलहरू पनि सडकमा उत्रिएका छन् र यस विषयमा अभियान चलाइरहेका छन्। राजावादीहरूको आन्दोलनले सङ्कल्प लिएको छ कि वे संविधानलाई खारेज गर्न र राजसंस्थालाई पुनर्स्थापना गर्न चाहन्छन्।
यस विरोधको काउन्टर स्वरूप सत्तारुढ दल नेकपा एमालेले २० दिने जनप्रदर्शनको घोषणा गरेको छ। यस आन्दोलनको मुख्य उद्देश्य जनतालाई संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको पक्षमा जनमत सिर्जना गर्नु हो। ११ चैतबाट सुरु हुने सचेतना अभियान ३० चैतसम्म चल्नेछ। नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली राजावादीहरूको सक्रियता देखेर निकै त्रसित भएका छन्।
ओलीले गत फागुन २२ गते महोत्तरीमा आयोजित कार्यक्रममा पूर्वराजा शाहलाई चुनावमा आउन र पार्टी खोल्न चुनौती दिएका थिए। उनले भनेका थिए, “लोकप्रिय हुनुहुन्छ भने चुनाव लड्न आउनुस्। पार्टी खोल्नुस्, आफ्नै पार्टी बनाउनुस्।” ओलीको यो अभिव्यक्ति राजावादीहरूको आन्दोलनले उनीलाई संकटमा पारिरहेको छ भन्ने संकेत गर्छ। यसको केही समयपछि ओलीले कोशी प्रदेशसभामा सम्बोधन गर्दै पूर्वराजा शाहको अराजक गतिविधिहरूको आलोचना गरे। उनले भने, “संविधान र कानुनको उल्लङ्घन गरेर अस्थिर गतिविधिहरू गर्ने काम देशलाई अप्ठ्यारोमा पार्दैछ।”
यसको चार दिनपछि, ओलीले लोकतन्त्रलाई “हाइवे”सँग तुलना गर्दै भने, “हाइवेमा ब्याक गेयर लगाइँदैन। डेमोक्रेसी भनेको हाइवे हो, यसमा अघि मात्र जान सकिन्छ।” उनले पूर्वराजा शाहको आलोचना गर्दै दरबार हत्याकाण्डको स्मरण गरे र यसलाई “सत्ता हत्याउने कार्य” भने।
यी अभिव्यक्तिहरूले ओलीलाई राजावादीहरूको सक्रियता र चुनौतीबाट त्रसित भएको प्रस्ट पार्छ। विशेष गरी, जब पूर्वपञ्च नवराज सुवेदीको नेतृत्वमा राजसंस्थाको पुनर्स्थापना अभियान र समितिको गठन भएको छ, ओलीको डर अझ बढेको छ। यस समितिमा पूर्वराजा शाहका विश्वासिलो पात्रहरूको उपस्थितिले ओलीको चिन्ता बढाएको छ।
अर्कोतर्फ, भारतमा कट्टर हिन्दुवादी संगठन आरएसएससँगको निकटता राख्ने राजावादी नेताहरूको गतिविधिहरूले गणतन्त्रवादी नेताहरूलाई अझ त्रसित बनाइरहेका छन्। पूर्वराजा शाहले भारत भ्रमणका क्रममा योगी आदित्यनाथसँग भेट गरेपछि नेपालमा आगामी राजनीतिक परिप्रेक्ष्यलाई लिएर नकरात्मक सम्भावनाहरू बढेका छन्।
गणतन्त्रवादी र राजावादीहरू बीचको बढ्दो टकरावले राजनीतिक माहोललाई तातो बनाएको छ र यसको समाधान छिट्टै देखिँदैन।
प्रतिक्रिया