काठमाडौं । ‘हिमनदी संरक्षण’ भन्ने मुख्य नाराका साथ आज विश्वभर विभिन्न कार्यक्रमहरूको आयोजना गर्दै पानी दिवस मनाइँदैछ। बढ्दो सहरीकरण, औद्योगिकीकरण, जलवायु परिवर्तन र अत्यधिक पानीको उपयोगजस्ता समस्याहरूको कारण पानीको संकट दिन प्रतिदिन गम्भीर हुँदै गएको छ। यस सन्दर्भमा, पानी दिवसले हामीलाई महत्वपूर्ण शिक्षा दिने विश्वास व्यक्त गरिएको छ।
हालका वर्षहरूमा जलवायु परिवर्तनका कारण हिमनदीहरूको सुकाइँ र त्यसले मानव जीवन र प्रकृतिमा ल्याउने असरको चेतना दिँदै यस वर्षको पानी दिवसको मुख्य विषय ‘हिमनदीको संरक्षण’ राखिएको छ।
पानी दिवस २२ मार्चलाई १९९३ यता विश्वभर मनाइँदै आएको एक संयुक्त राष्ट्रसंघको अभियान हो, जसले सुरक्षित र स्वच्छ पानीको महत्वमा ध्यान केन्द्रित गर्छ। यस दिवसको उद्देश्य जलवायु परिवर्तन, पानीको अभाव र प्रदूषणजस्ता समस्याहरूको समाधानमा जनचेतना बढाउनु हो।
विश्वभर ९७.५ प्रतिशत पानी समुद्रमा छ र त्यति पानीको उपयोग मानवीय कार्यका लागि गर्न सकिँदैन। पिउन योग्य पानी मात्र २.५ प्रतिशत रहेको तथ्यले पानीको संकटको गम्भीरता थप्दछ। नेपालमा प्रतिव्यक्ति जलस्रोत उपभोग क्षमता ३६०० घनमिटर भए तापनि, वर्तमानमा यो दर ३९३.५ घनमिटर मात्रै छ।
सार्वजनिक पानीका स्रोतहरूको अनियन्त्रित उपयोग र जलवायु परिवर्तनका कारण हिमनदीहरूको सुकाइँ समस्या झनै गम्भीर बन्दै गएको छ। नेपालमा पनि, जहाँ अधिकांश नदीहरू हिमाल केन्द्रित छन्, जलवायु परिवर्तनको प्रभावले जलस्रोतहरूको व्यवस्थापनमा चुनौती ल्याइरहेको छ।
यस वर्षको पानी दिवसले जल र ऊर्जाबीचको अन्तरसम्बन्ध, जलस्रोतको उचित व्यवस्थापन, र हिमनदीहरूको संरक्षणमा प्राथमिक ध्यान दिन आवश्यक रहेको विषयमा जनचेतना फैलाउने लक्ष्य राखेको छ।
प्रतिक्रिया